Osmanlı Arşivlerinin Türk Sosyolojisi İçin Önemi

By | 17 Eylül 2025

Arşiv belgeleri, arkeolojik malzeme, masallar, halk söylenceleri vb. belgeler sosyolojik bir tahlil, karşılaştırma, tanımlama ve öngörü yapmak için her zaman önemli olmuştur. Toplumsal düzenin, insan ürünü olan uygarlığın ve kültürün belli ilkelere, yasalara ve kurallara göre işlediği, yapılandığı, oluştuğu, değiştiği veya yenilendiği çıplak bir gözlem ve sağduyu ile fark edilebilir. İlk filozoflar, sosyal felsefeciler, İbn Haldun, G. Vico, Montesquieu, S. Simon ve A. Comte gibi sosyoloji biliminin kurucu düşünürleri, her hangi bir alan, laboratuvar ve sosyal deney yapmadan mevcut tarihi malzemeye bakarak bu bilimi kurdular. Bu makale Osmanlı arşivindeki belgelerin, Akdeniz, İslam Dünyası, Karadeniz ve Balkanlardaki toplumların tarihi hafızası için Osmanlı arşivindeki malzemeden yararlanma konusunda bir rehber niteliğindedir.

Paylaş: